Αρκετές φορές έχω αναρωτηθεί πώς θα ήταν τα πράγματα αν, το κρίσιμο φθινόπωρο του 1991 που η μέχρι τότε Γιουγκοσλαβική Μακεδονία ανακήρυσσε την ανεξαρτησία της, η Ελλάδα είχε επιλέξει μια πολιτική έγκαιρης εμπιστευτικής συνεννόησης: προσφορά πολιτικής και διπλωματικής στήριξης από την ελληνική πλευρά, με αντάλλαγμα ένα βιώσιμο πλαίσιο καλής γειτονίας και οριοθέτηση του αυτοπροσδιορισμού τους ώστε να αφήνει χώρο και για την ελληνική Μακεδονία.
Την εποχή εκείνη η ταυτότητα του νέου κράτους ήταν ακόμη υπό διαμόρφωση, οι πολιτικοί του ζούσαν με τον φόβο μιας σερβικής εισβολής και μια ενδεχόμενη στήριξη της Ελλάδας είχε ζωτική σημασία γι’ αυτούς. Όλα όσα συμφωνήθηκαν το 2018, ήταν εφικτό να είχαν συμφωνηθεί από το 1991-2 με πολύ καλύτερους όρους και να είχαν παρουσιαστεί από τους γείτονες ως εκούσιες πολιτικές επιλογές τους ως χειρονομίες φιλίας προς την Ελλάδα σε αναγνώριση μιας πολύτιμης στήριξης που θα είχαν λάβει.
