Στη συνεδρίαση της Επιστημονικής Επιτροπής της ΕΕ που ασχολείται με θέματα που έχουν σχέση με τις Οδηγίες για τα Άγρια Πουλιά και τους Βιοτόπους (Expert Group on the Birds and Habitats Directives), ο Σωκράτης Φάμελλος υπερασπίστηκε το “αειφορικό” κυνήγι του τρυγονιού στην Ελλάδα και τη συνέχισή του παρά την ανησυχητική κατάρρευση του ευρωπαϊκού πληθυσμού των τρυγονιών. Η Κυνηγετική Συνομοσπονδία Ελλάδας (ΚΣΕ) έχει κάθε λόγο να ευχαριστεί τον Υπουργό ΠΕΝ Σωκράτη Φάμελλο που εξυπηρετεί και προωθεί τους σχεδιασμούς της, σε βάρος της φύσης, συνεχίζοντας επάξια την παραδοσιακή συναλλαγή μεταξύ υπουργείου και ΚΣΕ. Ταυτόχρονα οι Οικολόγοι Πράσινοι και οι Περιβαλλοντικές Οργανώσεις έδειξαν ότι έχουν αποκοιμισμένα αντανακλαστικά όταν βλέπουν να καταστρατηγούνται μία προς μία οι προγραμματικές τους θέσεις και οι πολύχρονοι αγώνες τους για τον περιορισμό της ασυδοσίας του κυνηγιού στην Ελλάδα.
Το Διεθνές Σχέδιο Δράσης για το τρυγόνι (2018-2028), αναφέρει ορισμένα πολύ ενδεικτικά στοιχεία για το μερίδιο ευθύνης που έχει η Ελλάδα στην πανευρωπαϊκή μείωση του είδους. Η Ελλάδα, μαζί με τη Λιβύη και τη Συρία είναι οι χώρες όπου σκοτώνεται κάθε χρόνο ο μεγαλύτερος αριθμός τρυγονιών, ενώ βρίσκονται στον κύριο ανατολικό διάδρομο μετανάστευσης του είδους. Μόνο στα νησιά του Ιονίου εκτιμάται ότι σκοτώνονται παράνομα περί τα 69.000 τρυγόνια κάθε άνοιξη (LIPU/SEO/HOS 2015), ενώ συνολικά στην Ελλάδα ο ετήσιος αριθμός θηρευμένων τρυγονιών ανέρχεται σε 273.700 - 492.800 (μέσος όρος 13 ετών από το 2003 σύμφωνα με στοιχεία της ίδιας της ΚΣΕ).
Επιπλέον στο Σχέδιο Δράσης αναφέρεται ως προσωπική επικοινωνία της ΚΣΕ ότι “η περίοδος θήρευσης και το όριο θηρεύσιμων ανά κυνηγό εγκρίνονται επίσημα κάθε χρόνο από την Κυβέρνηση, μετά από σχετική μελέτη που συντάσσεται από ελληνικά Πανεπιστήμια, με βάση δεδομένα που προέρχονται από προγράμματα της Κυνηγετικής Συνομοσπονδίας Ελλάδας, μέσα από μία διαδικασία ανοιχτού διαγωνισμού”.
Ας δούμε όμως κατά πόσο ακριβής είναι η παραπάνω δήλωση:
Ένα από τα θετικά βήματα του Εθνικού Διαλόγου για το κυνήγι ήταν ότι το ΥΠΕΝ ανάρτησε στην ιστοσελίδα του τις υποστηρικτικές μελέτες για τα θηρεύσιμα είδη των ετών 2013 ως 2016. Πρόκειται για μελέτες που σύμφωνα με την Εθνική και κοινοτική νομοθεσία είναι προαπαιτούμενες για τον προσδιορισμό του καταλόγου θηρεύσιμων ειδών, της περιόδου θήρευσης και των ορίων κάρπωσης για κάθε ένα από τα θηρεύσιμα είδη, ενώ σύμφωνα με την ΚΣΕ εκπονούνται μέσα από διαδικασία ανοιχτού διαγωνισμού. Είναι ωστόσο πολύ τυχεροί οι ανάδοχοι του διαγωνισμού κάθε χρόνο, καθώς είναι οι ίδιοι, όπως φαίνεται από τις σχετικές αναφορές στις ετήσιες ρυθμιστικές αποφάσεις θήρας (2013 [1], 2014 [2], 2015 [3] και 2016 [4]), με αποτέλεσμα και στις 4 μελέτες οι συντάκτες να μην έχουν μπει στο κόπο να διορθώσουν λάθη και παραλείψεις, πόσο μάλλον να επικαιροποιήσουν κάποια πολύ σημαντικά δεδομένα.
Ο Υπουργός και το επιτελείο του είναι φανερό ότι ενημερώθηκαν από τα πορίσματα των μελετών αυτών και είναι βέβαιο ότι διάβασαν στην μελέτη του 2016 [5] (σελ. 87) ότι το τρυγόνι “Δεν είναι απειλούμενο είδος”, γι' αυτό άλλωστε και υποστήριξαν τη συνέχιση του αειφορικού κυνηγιού του.
Όμως η IUCN και το Birdlife International είχαν χαρακτηρίσει το είδος, ήδη από το 2015, ως παγκόσμια απειλούμενο και συγκεκριμένα στην κατηγορία Τρωτό, λόγω μείωσης των πληθυσμών του σε παγκόσμιο και πανευρωπαϊκό επίπεδο της τάξης του 30-49% σε 15.9 χρόνια (τρεις γενιές) (BirdLife International 2015). Το κυνήγι κατά μήκος της μεταναστευτικής του διαδρομής είναι μία από τις κυριότερες αιτίες μείωσης του τρυγονιού, μαζί με την απώλεια ενδιαιτημάτων, τη χρήση αγροχημικών και την προσβολή από ασθένειες.
Ο πληθυσμός του στην Ελλάδα εκτιμάται σε 3.183.000 άτομα από την ΚΣΕ αλλά η IUCN αναφέρει 30.000 - 60.000 ζευγάρια το 2015. Παρά την τεράστια διαφορά εκτίμησης, οι ανάδοχοι συντάκτες της μελέτης επίδρασης της θήρας οδηγούνται στο Συμπέρασμα (σελ. 88) ότι “το τρυγόνι έχει μία ευρύτατη γεωγραφική εξάπλωση, διατηρεί σταθερούς πληθυσμούς σε ασφαλές επίπεδο σε όλη την Δ. Παλαιαρκτική και δεν απειλείται. Η κυνηγετική κάρπωση αντιπροσωπεύει πολύ μικρό μέρος του πληθυσμού και δεν το επηρεάζει”.
Εκτός από όλα τα παραπάνω το Διεθνές Σχέδιο Δράσης αναφέρει ότι με μία απλή αναζήτηση στο διαδίκτυο βρέθηκαν προσφερόμενα οργανωμένα ταξίδια κυνηγιού τρυγονιών σε χώρες όπως η Βουλγαρία, η Μπουρκίνα Φάσο, η Αίγυπτος, η Γκάμπια, η Ελλάδα, Γκίνεα - Μπισάου, ΠΓΔΜ, Μάλι, Μοντενέγκρο, Μαρόκο, Ρουμανία, Τυνησία, Τουρκία, Σενεγάλη και Ισπανία.
Ο Υπουργός δεν άφησε κανένα περιθώριο ελιγμών, διορθωτικών κινήσεων ή τουλάχιστον μιας προσχηματικής υπόσχεσης ότι στην ερχόμενη ρυθμιστική για το 2018-19 θα μειωθεί ο επιτρεπόμενος αριθμός θήρευσης τρυγονιών από 12 που είναι σήμερα ανά κυνηγό και ημέρα , ή ότι σε ένδειξη καλής πρόθεσης για την “αειφορικότητα” θα περιοριστεί το κυνήγι σε έστω κάποιες ζώνες διάβασης τρυγονιών. Αντ' αυτού παρακολουθούμε με απογοήτευση τη συνέχιση μιας πολιτικής αδράνειας διανθισμένης με αμοιβαία συγχαρητήρια.
Από την κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ περιμέναμε όλοι μια πιο αξιοπρεπή στάση τουλάχιστον σε θέματα που δεν ρυθμίζονται από τους δανειστές και που θα έδειχναν έναν νέο τρόπο αντιμετώπισης των προβλημάτων που χρονίζουν. Ένα από αυτά θα ήταν ο εξορθολογισμός του κυνηγιού στην Ελλάδα με στόχο να μειωθούν οι επιπτώσεις από το αναχρονιστικό πλαίσιο λειτουργίας του και να ικανοποιηθεί το αίσθημα δικαίου πολλών χιλιάδων πολιτών, που βλέπουν την ελληνική φύση που βάλλεται από παντού να δέχεται τη χαριστική βολή από ένα ξεχαρβαλωμένο κράτος που ανήμπορο να ενεργήσει έχει αναθέσει εν λευκώ τη διαχείριση του κυνηγιού και τη θηροφύλαξη στην ΚΣΕ.
Παραπομπές:
1] Ρυθμιστική θήρας 2013 – 2014 παρ. 19
2] Ρυθμιστική θήρας 2014 – 2015 παρ. 18
3] Ρυθμιστική θήρας 2015-2016, παρ.20
4] Ρυθμιστική θήρας 2016 – 2017 παρ.20
5] Η επίδραση της θήρας στους πληθυσμούς των θηρεύσιμων και μη ειδών, ο έλεγχος της λαθροθηρίας και η διάρκεια των περίοδων θήρας - Μάιος 2016
Οικολογικό Δίκτυο